در صورتی که در زمینه فولاد مشغول به فعالیت هستید، لازم است تا با تمامی اصطلاحات این صنعت آشنا باشید. در غیر این صورت ممکن است با مشکل مواجه شوید. بدین منظور ما اصطلاحات رایج فولادی را جمع آوری کردیم و در اختیار شما عزیزان قرار دادیم. پس تا انتهای این مطلب همراه ما باشید.
بیلت یا شمشال
بیلت یا شمشال که به آن CCM نیز گفته میشود، از نظر شکل ظاهری مربعی یا دایرهای توپر میباشد که از سطح مقطع کمتر از ۲۳۰ سانتی متر مربع برخوردار است. اصولا از بیلت بهعنوان ماده اولیه به منظور تولید و ساخت مقاطع طویل استفاده میشود. ممکن است این سوال برای شما مطرح شود که مقاطع طویل شامل چه مواردی است؟ از این موارد میتوان به سیم، میلگرد، تسمه، غیره اشاره کرد. این محصولات در گروههای مختلف 3sp و 5 sp ساخته میشوند. نوع اول قابلیت شکل پذیری بالایی دارد و در برابر کشش، خمش و پیچش نیز انعطاف پذیری خوبی دارا است. ولی نوع دوم از این محصولات قابلیت انعطاف پذیری خوبی ندارد. در واقع کاربرد و موارد استفاده این دو کاملا با یکدیگر متفاوت است.
بیلت یا شمشال
شمش
شمش با نام لاتین (Ingot) نوعی محصول فلزی است که دارای سطح مقطع ذوزنقهای شکل میباشد. طول این محصول از دو متر کمتر است. شکل ذوزنقهای شمش به تسهیل انبار کردن و حمل و نقل آن کمک مینماید. مد نظر داشته باشید که شمشها در صنعت کاربرد مستقیمی ندارند و تنها بهعنوان متریال اولیه مطرح هستند. در صنعت فولادسازی بهطور معمول دو نوع شمش نوردی و شمش ریختهگری یافت میشود.
پروفیل
منظور از پروفیل در صنعت مقطعی ثابت با طول زیاد است. در واقع به همه مقاطع فلزی مانند لوله، نبشی، میلگرد، تیرآهن، و… پروفیل گفته میشود. ولی در صنایع فولادی محصولاتی مانند پروفیل Z، پروفیلهای در و پنجره، قوطیها، لولههای فلزی، پروفیل هستند.
بلوم یا شمشه
بلوم، شمشه یا شمش فابریک، از دیگر محصولات فلزی هستند که شبیه بیلت میباشند. اگرچه تفاوتی نیز دارند. تفاوت این دو با یکدیگر در این است که دارای سطح مقطعی بزرگتر از ۲۳۰ سانتیمتر مربع میباشد. کاربرد و موارد استفاده این محصول بهعنوان متریال اولیه برای تهیه و تولید مقاطعی مانند ناودانی، میلگرد، نبشی، تیرآهن، قوطی، سپری، ریل و غیره میباشد.
بندیل (bundle)
بندیل در حقیقت به نوعی بسته بندی برای محصولاتی مانند میلگرد، لولههای بسیار نازک و شمش گفته میشود. در حقیقت به دور تعداد مشخصی از این محصولات که از قطر، طول و خواص مکانیکی یکسانی برخرودار هستند، نواری فلزی پلاستیکی پیچیده میگردد و یک بندیل را تشکیل میدهد. با توجه به نوع محصول، اندازه، سایز و کمپانی سازنده، هر بندیل دارای وزن و تعداد شاخه مشخصی است. به طور معمول وزن بندیلها حدود ۲ تا ۵.۵ تن است. شاید این سوال برای شما مطرح شود که چگونه میتوانیم تعداد شاخه یا وزن هر شاخه بندیل را به دست آوریم؟ در جواب این سوال برای دانستن تعداد شاخه هر بندیل، میتوانید وزن کل را به وزن هر شاخه تقسیم نمایید.
تختال یا اسلب (Slab)
تختال نوعی مقطع فلزی مستطیل شکل با ابعاد ۱۲×۱.۲۵ متر و ضخامت ۲۳۰ میلیمتر میباشد. کاربرد و موارد استفاده این محصول در تولید صفحات فولادی، ورق فولادی، لولههای درزدار و غیره است. در واقع این محصول بهعنوان متریال اولیه مورد استفاده قرار میگیرد. برای تهیه تختال میتوان از دو روش مستقیم از ریختهگری پیوسته و یا غیر مستقیم از طریق نورد گرم شمش استفاده کرد.
کویل یا کلاف ورق
کویل ورق نورد گرم و یا کلاف ورق، از اصطلاحات بسیار رایج صنعت فولاد هستند که اگر می خواهید در حوزه فولاد فعالیت کنید لازم است تا در این خصوص اطلاعاتی داشته باشید. حمل ورقهای فولادی کار دشواری است و برای راحتی این کار از دستگاهی به نام تنشن ریل استفاده میشود. برای این عمل دو روش کلاف پیچی سطحی و کلاف پیچی مرکزی وجود دارد که میتوان از آنها استفاده کرد. کار این دستگاه رول کردن ورق های فولادی است. این رول های ورق اصطلاحا کویل یا کلاف ورق نامیده میشوند. توجه داشته باشید که روش قید شده از نظر اقتصادی بسیار مناسب است ضمن این که ساده و راحت نیز میباشد. در نتیجه در بسته بندی کلیه ورقهای فولادی، کاغذی، پلیمری، آلومینیومی و غیره بهکار گرفته میشود.
اصطلاحات رایج فولادی: ورق برش خورده
این ورقها همان طور که مشخص است، به مقدار مورد نیاز برش داده شده و از آنها استفاده میکنند.
ورق فابریک
ورق فابریک محصولی است که بدون این که برش زده شود، به مشتری تحویل میگردد. در کارخانه این ورقها در اندازه و ابعاد مشخص ساخته میشوند، در نتیجه اندازه و ابعاد مشخصی دارند که با دقت کافی انجام شده است. ضمن این که چئون برش داده نمیشوند، از لبههای صاف و مرتبی برخوردار هستند.
فولاد خوش تراش یا اتومات
فولادهای خوش تراش یا اتومات همان طور که از نامش پیداست از شکل پذیری خوب و قابلیت ماشین کاری بالایی برخوردار هستند؛ ضمن این که قابلیت انعطاف پذیری بالایی نیز دارند، این موضوع سبب شده تا در زمان کار با آن دچار شکستگی نشوند. کاربرد این محصولات در تراشکاری و ساخت محصولاتی است که نیاز به شکل دهی دارند.
آهن اسفنجی
آهن اسفنجی، در واقع محصول مستقیم آهن میباشد که در اثر احیای مستقیم سنگ آهن در حالت جامد حاصل میشود.
آهن مشکی
آهن مشکی به آهنی اطلاق میشود که جدیدا تولید شده و فاقد هر گونه زنگ زدگی است.
اصطلاحات رایج فولادی: آهن خام (Pig Iron)
آهن خام از طریق سرد کردن فلز حاصل از کوره بلند، حاصل میشود. آهن خام متشکل از 90 درصد عنصر آهن و 10 درصد دیگر عناصر از جمله کربن، منگنز، سیلیسیم و فسفر میباشد.
قراضه آهن (Scrap)
قراضه آهن همانند اسم آن کاملا واضح و مشخص است و به تولیدات مشکل دار و یا مصالح کهنهای اطلاق میشود، که فاقد قابلیت مصرف هستند و به منظور استفاده مجدد، لازم است تا وارد چرخه تولید شده و بازیافت گردند.
ریخته گری
ریخته گری نوعی فرانید شکل دهی است که از این طریق، فلز مذاب را از طریق یکی از نیروهای فشار، خلاء یا گریز از مرکز داخل قالبی میریزند تا قطعه مورد نظر شکل قالب را بگیرد. پس از سرد شدن ماده مذاب، قطعه فولادی شکل قالب را به خود گرفته و آماده است.
جوش پذیری
جوش پذیری یک قابلیت یا همان ویژگی است که برای محصولات فولادی بهکار می رود. در صورتی که در این محصولات عملیات جوشکاری به راحتی و بدون نیاز به تمهیدات خاص انجام پذیرد، اصطلاحات گفته میشوند که جوش پذیری بالایی دارند. اگرچه در جوش پذیری فولاد عواملی مانند نوع، ترکیب شیمیایی، ضخامت و میزان تنشهای جوشکاری دارای اهمیت هستند و باید در نظر گرفته شوند. اگر یک محصول فولادی جوش پذیری پایینی داشته باشد، در زمان جوشکاری ترک میخورد در نتیجه از استحکام کافی برخوردار نیست. پس ویژگی جوش پذیری در صنعت اهمیت زیادی دارد.
جدول اشتال
در جدول اشتال تمامی ویژگیها و خصوصیات مربوط به مقاطع فولادی ساختمانی استاندارد و پرکاربرد بیان شده است. از طریق کتاب اشتال میتوانید به اطلاعاتی مانند ویژگیهای هندسی مقاطع، مساحتها، جداول وزنی و غیره دسترسی داشته باشید.
در این مقاله ما اصطلاحات رایج فولادی را توضیح داده ایم تا شما با خواندن این محتوا بیشتر با این اصطلاحات رایج فولادی آشنا بشید.