چرا باید درباره ورق کاری بدانیم؟ شاید در گذشته و قبل از ابداع فلزات و ورقهای فلزی، زندگی بشر بسیار سختتر از حالت امروزی بود. چرا که طراحی و ساخت بسیاری از قطعات صنعتی و غیر صنعتی همیشه با مشکلات زیادی مواجه میشد.
اما از زمانی که بشر موفق به ابداع ورقهای فلزی شد، همه چیز یکباره تغییر کرد. چرا که میشد به راحتی توسط ورقهای فلزی انواع اقسام وسیلهّای ضروری و موردنیاز را تامین و یا فراهم کرد. امروزه هر چیزی اعم از بدنه اتومبیل، بال هواپیما، قوطی نوشابه، ظروف آشپزخانه، میزهای پزشکی، لوازم خانگی و… که در جهان اطرافمان میبینیم همگی از ورقهای فلزی ساخته شدهاند.
اما آیا تا به حال به این فکر کردهاید که ورق فلزی چگونه به دست میآید؟ برای پاسخ به این سوال، حتما تا آخر این مقاله همراه ما باشید.
ورق کاری چیست؟
همانطور که در بالا توضیح دادیم، از ورق فلزی میتوان استفادههای بسیار زیادی کرد. اما سوال اصلی اینجاست که چگونه از یک فلز جامد ورق بسیار نازک تولید میشود؟ در واقع طی یک فرایند مخصوص این کار انجام میشود که به آن ورق کاری گفته میشود.
در واقع ورق کاری عملیاتیست که در آن فلز از شکل جامد و ضخیم خود به ورقهای نازک و قابل استفاده در مصارف ذکر شده، تبدیل میگردد. در طی این فرایند فلز با استفاده از استمپینگ، خم کردن، برش و پانچ تغییرات بسیار زیادی پیدا میکند.
عملیات ورق کاری
اگر بخواهیم ورق کاری را کاملا ساده برایتان توضیح بدهیم، باید بگوییم که به فرایند نازکتر کردن فلزات و تبدیل کردنشان به ورقهای قابل استفاده در صنایع مختلف، ورق کاری گفته میشود.
کاربرد ورقهای فلزی و تنوع آنها
ورقهای فلزی انواع مختلفی دارند، برای مثال از ورق سیاه گرفته تا ورق آلیاژی و حتی فویلهای بسیار نازک جزو ورقهای فلزی به شمار میآیند. از آنجایی که ورقهای فلزی به راحتی قابل برش، جوش و یا انعطافپذیر هستند، از آنها در صنایع مختلف استفاده میشود. اما از آنجایی که تنوع، سختی، استحکام و… ورقهای فلزی با یکدیگر فرق دارد، از هر کدام برای اهداف خاصی مورد استفاده قرار میگیرد.
ورق کاری چیست؟
اما مهمترین مسئلهای که باید در اینجا بدانیم، بحث تولید تمامی این ورقّهای فلزی است که به روش ورق کاری انجام میشود. در واقع چنین میتوان گفت که بدون ورق کاری تقریبا هیچ ورق فلزی هم وجود نداشت و امروزه تمام محصولات فلزی به واسطه این روش به دست آمده و مورد استفاده قرار میگیرند.
ضخامت یکسان بر اساس اصول استاندارد
یکی از مزایای ورق کاری ایجاد ضخامت و ابعاد یکسان در ورقهای فلزی است. در واقع چنین نیست که هر تولیدکنندهای به هر شکلی که بخواهد ورقهای فلزی را تولید کند. بلکه باید برای تولید هر نوع ورق فلزی طبق یک اصول خاص و استاندارد مشخصی پیش رفت.
به همین دلیل، یکی از مهمترین مواردی که باید هنگام ورق کاری رعایت شود، ابعاد و ضخامت کاملا یکسان آنهاست. در غیر این صورت، ورق فلزی تولید شده، از استانداردهای لازم برخوردار نبوده و نمیتواند در بسیاری از موارد، مورد استفاده صنعتگران قرار بگیرد. اما خوشبختانه میتوان با استفاده از فرایند مختلف ورق کاری به چنین هدف مهمی دست پیدا کرد.
تجهیزات لازم برای ورق کاری
بدون شک انجام فرایند ورق کاری بدون استفاده از دستگاهها و تجهیزات تخصصی، کاملا بیمعنی خواهد بود. برای همین منظور از تجهیزات مختلفی برای این کار استفاده میشود. یکی از این تجهیزات، دستگاه پرس برک است که شامل پانچ و قالب است.
معمولا ورق فلزی بین ابزار فوقانی یا پانچ و ابزار پایینی قالب قرار میگیرد. برای این که ورق در جای ثابت قرار بگیرد معمولا توسط قطعه راهنمای انتهای دستگاه، این اتفاق میافتد. بسیاری از قطعاتی که با این روش تولید میشوند، نیاز به تغییرات بسیار زیادی دارند که با استفاده از تجهیزات مختلف ورق کاری انجام میشوند.
برای مثال، برخی از آنها نیاز است تا خم شوند و برخی دیگر هم نیاز به قلمکاری، برش و سایر تغییرات دیگر دارند.
خمکاری چیست؟
گاهی اوقات بسیاری از ورقهای فلزی نیاز به ایجاد زوایای مختلف دارند. برای مثال، ممکن است گوشه و یا قسمتهای مختلف ورق نیاز به خم شدن و ایجاد زاویههای مختلف داشته باشد، در چنین شرایطی معمولا از روش خمکاری مورد استفاده قرار میگیرد.
معمولا خمکاری به عنوان یکی از خدمات پرکاربرد در صنایع فلزکاری شناخته میشود که برای اهداف مختلفی کاربردهای فراوان دارد. لازم به ذکر است که خمکاری یک فرایند کاملا تخصصی بوده که باید حتما توسط افراد مجرب و ماهر انجام شود. چرا که استفاده از دستگاههای خمکاری و همچنین محاسبه دقیق محل خم شدن و ایجاد زوایای مختلف، از نکاتیست که باید حتما در خمکاری به طور کامل، رعایت شود.
اهمیت مقدار K در ورق کاری
یکی از مهمترین موارد در ورق کاری محاسبه دقیق عامل K است. چرا که از این عامل معمولا برای محاسبات الگوهای تخت استفاده میشود. نرمافزار CAD برای محاسبه مقدار صحیح K بسیارت مناسب است.
ورق کاری در اتوکد
گفته میشود که این مقدار باید بین 0 تا 0.5 باشد. معمولا با استفاده از میانگین 3 نمونه از قطعات خم شده، میتوان ضریب K را به دست آورد. در واقع کار اصلی مقدار K محاسبه میزان کشیده شدن ورقهای فلزی هنگام خم شدن است. به همین دلیل، محاسبه درست مقدار K اهمیت بسیار ویژهای پیدا میکند.
بیشتر بخوانید : قیمت ورق گالوانیزه
کلام آخر
ما در این مقاله سعی کردیم ورق کاری را به طور خلاصه برایتان توضیح داده و شما را با نکات بسیار مهم آن آشنا کنیم. همانطور که خودتان مطالعه کردید، نکات پیرامون ورق کاری بسیار زیاد بوده و مباحث تخصصی در این زمینه هم بسیار زیاد است که ما سعی کردیم فقط به مهمترین آنها در اینجا اشاره کنیم.